Đền Đô: chốn linh thiêng cổ kính nổi tiếng tại Bắc Ninh – Halo Travel

7 Tháng Một, 2022

4.250 6 minutes read

Nhắc đến những địa điểm tham quan nổi tiếng ở Bắc Ninh không thể không kể đến đền Đô. Đây là ngôi đền có tuổi đời gần 1000 năm và là nơi thờ tự vua Lý Công Uẩn. Đến với nơi này, không chỉ được chìm đắm vào không khí linh thiêng nơi chùa chiền hay được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo mà bạn còn có thể tham dự lễ hội đền Đô nức tiếng gần xa đấy!

Nội dung chính

1. Đôi nét về đền Đô – Đền Đô thờ ai

Đền Đô là một trong những ngôi đền vô cùng nổi tiếng ở Bắc Ninh thờ 8 vị vua nhà Lý: Lý Thái Tổ, Lý Thái Tông, Lý Thánh Tông, Lý Nhân Tông, Lý Thần Tông, Lý Anh Tông, Lý Cao Tông và Lý Huệ Tông. Ngôi đền này được xây dựng trên đất của làng Đình Bảng (Từ Sơn, Bắc Ninh) với diện tích hơn 31.000 m2.

Đền Đô có 21 công trình lớn nhỏ được chia thành khu nội thành và khu ngoại thành. Đền thờ chính đặt ở trung tâm. Đền Đô còn có tên gọi khác là đền Cổ Pháp hay đền Lý Bát Đế. Với thiết kế độc đáo đậm nét đề chùa Việt Nam, ngôi chùa này đã thu hút không ít du khách tới tham quan mỗi năm.

Ảnh: @thanhtu.ngn

Quá trình xây dựng Đền Đô

Lịch sử Đền Đô được xây dựng vào năm 1030 trên khu đất phía đông nam châu Cổ Pháp (ngày nay là làng Đình Bảng). Đây là một mảnh đất đắc địa, “địa linh nhân kiệt xuất nhập hanh thông”, mà theo Thiền sư Lý Vạn Hạnh, đây là khu đất hội tụ thiên khí, nơi có thể có đầu rồng chầu về. Trước đền là một khu rừng Báng và dòng sông Tiêu Tương chảy quanh co.

Vào tháng 2 năm Canh Tuất (1010), vua Lý Công Uẩn trở về thăm quê hương sau khi đăng quang. Nhà vua đã dừng thuyền rồng để đi thăm các bậc kỳ lão, yết lăng Thái Hậu. Sau đó vua cho người đo mươi dặm đất để làm “sơn lăng cấm địa”. Dân làng Đình Bảng đã xây dựng một ngôi nhà lớn để làm nơi tiếp đón vua.

Khi vua Lý Thái Tông lên ngôi kế vị vua Lý Công Uẩn, ông đã cho tu sửa lại căn nhà lớn ấy và chọn đây làm nơi thờ tự vua cha. Và cũng từ đó, đây là nơi thờ tự của các vị vua nhà Lý sau khi băng hà.

Cho đến ngày nay, đền đã được tu sửa lại nhiều lần. Và lần tu sửa lớn nhất là vào năm 1602 với 21 hạng mục công trình.

Ảnh: @jayba.me

2. Kiến trúc ngôi đền gần 1000 năm tuổi

Cấu trúc của đền Đô được chia làm 2 khu vực nội thành và ngoại thành. Trung tâm của đền là điện thờ, là nơi đặt bài vị và tượng của tám vị vua nhà Lý. Xung quanh có nhà Chuyền Bồng, nhà Tiền Tế, nhà Phương Đình, nhà Thủy Đình, nhà để kiệu, nhà để ngựa,…

Ảnh: @oanh_2309

Bước qua cổng tam quan Ngũ Long Môn (5 con rồng đá được chạm khắc tinh xảo) là một khoảng sân rộng chính giữa đặt lư hương hướng vào nhà Phương Đình. Nơi đây là điện thờ vua Lý Thái Tổ quanh năm hương khói.

Ảnh: @thelittlecorner_blog

Sau nhà Phương Đình là nhà Tiền Tế – nơi trưng bày chiêng trống, đồ tế,… cũng là nơi diễn ra các đại lễ long trọng.

Khu ngoại thất của đền Đô gồm có khu đón khách, nhà kho và có thờ thêm hoàng hậu Lý Chiêu Hoàng. Đền Đô cùng là nơi thờ tự của những vị quan văn, quan võ dưới thời nhà Lý có công phò trợ vua dựng nước, giữ nước. Đền thờ 2 vị quan văn có công với nhà Lý là Tô Hiến Thành và Lý Đạo Thành. Đền thờ những quan võ có tài mưu lược dưới thời nhà Lý là Lý Thường Kiệt, Lê Phụng Hiểu,…

Bên cạnh những điện thờ chính tại đền Đô, thủy đình tọa lạc ngay bên hồ Bán Nguyệt cũng là một nơi rất đẹp với thiết kế chạm khắc tinh xảo và công phu.

Ảnh: @levanchu

Halo Travel gợi ý:

Chùa Bút Tháp
Chùa Dâu Bắc Ninh

3. Lễ hội đền Đô

Hàng năm, lễ hội đền Đô là một trong những lễ hội linh đình nhất ở Bắc Ninh, được tổ chức vào ngày 14, 15, 16 tháng 3 âm lịch nhân kỷ niệm ngày vua Lý Công Uẩn lên ngôi và ban chiếu dời đô. Đây là lễ hội mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Hàng năm, cứ vào mùa lê hội đền Đô, nhân dân Bắc Binh hay cả những người dân ở tỉnh ngoài đều kéo đến rất đông để xem lễ hội.

Ảnh: Sưu tầm

Trong lễ hội, có lễ trình thánh, rước kiệu long trọng. Trong đám rước có hàng vạn người tham gia từ chùa Kim Đài đến đền Đô (dài khoảng 3km). Dẫn đầu đoàn rước là một đoàn tướng võ, đóng khố, cởi trần, tay cầm chùy đồng và rất nhiều quân sĩ kéo theo.

Sau quân sĩ là 100 người khiêng kiệu mặc áo đỏ, mũ đen. Kiệu đầu tiên là kiệu Thánh Mẫu với 18 nữ tướng theo sau. Đi theo sau là kiệu Bát Đế. Mỗi kiệu một con ngựa và 16 nam tướng mặc áo đỏ. Đi theo sau đoàn là đoàn người mặc lễ phục, hương lão và dân làng. Một hàng người cầm cờ phấp phới và tiếng trống đánh vang trời, đúng với tinh thần lễ hội dân gian tại Việt Nam.

Kết thúc phần lễ là đến phần hội. Phần hội của đền Đô có rất nhiều những trò chơi đặc sắc mang đậm nét văn hóa lễ hội truyền thống như chọi gà, đấu vật, thả chim bồ câu, thi thổi cơm niêu,… vô cùng thú vị.

4. Cách di chuyển đến Đền Đô

Địa chỉ: phường Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh

Đền Đô chỉ cách Hà Nội khoảng 20km nên rất dễ dàng để bạn di chuyển đến đây. Bạn có thể tham khảo cách di chuyển cụ thể như sau:

Cách 1: Xuất phát từ cầu Chương Dương, bạn đi theo lộ trình cầu Chương Dương – đường Nguyễn Văn Cừ – đường Hà Huy Tập – đường Trần Phú (Từ Sơn). Đến Từ Sơn, bạn sẽ thấy đền chỉ dẫn rẽ bên phải. Đi thẳng thêm một đoạn nữa sẽ đến được đền Đô.

Cách 2: Từ cầu Vĩnh Tuy, bạn di chuyển đến đường 5 sau đó rẽ vào QL1A xuống Phủ Chẩn. Tại đây bạn rẽ trái theo hướng bảng chỉ dẫn là có thể đến với đền Đô.

Cách 3: Bạn cũng có thể sử dụng xe buýt làm phương tiện di chuyển đến đền Đô. Tại Hà Nội, các tuyến buýt số 10, 54, 203 cũng đi qua đền Đô.

Ảnh: @thaolinh18

5. Những địa điểm tham quan khác gần đền

Ngoài ra, du khách đến với Bắc Ninh cũng có thể tham quan cụm di tích lịch sử văn hóa trên quê hương nhà Lý như:

Chùa Dận: hay còn có cái tên gọi khác là Cổ Pháp Tự, chùa Ứng Thiên Tâm. Đây là nơi vua Lý Công Uẩn ra đời.
Chùa Kim Đài (tức Quỳnh Lâm tự): Nằm tại xóm Xuân Đài, làng Đình Bảng, huyện Từ Sơn. Đây là một trong những ngôi chùa cổ nhất Việt Nam. Đây cũng là nơi vua Lý Thái tổ từng làm chú tiểu.
Thọ lăng Thiên Đức (hay còn gọi là Cấm địa Dơn lăng). Đây là nơi yên nghỉ của các vua triều Lý. Ngoài 8 lăng thờ vua còn có lăng của Lý Thánh Mẫu Minh Đức Hoàng Thái Hậu Phạm Thị (mẹ của vua Lý Công Uẩn); lăng Nguyên Phi Ỷ Lan và lăng Lý Chiêu Hoàng.
Đình Bảng (có tên Nôm là đình Báng): là ngôi chùa nằm tại làng Đình Bảng, thị xã Từ Sơn. Được xây dựng vào đầu thế kỷ 18 thờ các vị thành hoàng gồm Cao Sơn đại vương; Thủy Bá đại vương và Bách Lệ đại vương. Đồng thời, đền cũng là nơi thờ tự của 6 vị có công lập làng vào thế kỷ XV.
Chùa Giỏ (tức Quang Đổ tự): là nơi nhiều người thường đến cầu phúc. Ngôi chùa được lập nên cụ Tự Thiện Đạo, thủy tổ của họ Nguyễn Tiến ở thôn Thượng xây dựng. Cho đến nay, ngôi chùa này đã có tuổi đời hơn 400 năm.

Trên đây là một vài thông tin của Halo Travel về đền Đô mà bạn có thể tham khảo. Đền Đô là nơi bảo tồn văn hóa và có giá trị nghệ thuật lớn. Đến với nơi này, bạn như lạc vào không gian cổ kính của triều đại thời xưa và cảm nhận trọn vẹn văn hóa, lịch sử tại vương triều hưng thịnh một thời. Đến đây rồi cũng đừng quên thắp những nén nhang để tỏ lòng biết ơn cũng như cầu nguyện may mắn, bình an, hạnh phúc nhé!

Có thể bạn quan tâm: