Mùa thu Tây Bắc có Cốm Tú Lệ, ăn một lần là nhớ cả đời
Vậy là mùa thu đã đến rồi, nếu như có dịp đặt chân lên Tây Bắc mùa này bạn sẽ say lòng với hương cốm Tú Lệ, từng hạt cốm thơm dẻo, xanh non, tỏa hương thơm ngát khắp núi rừng. Còn ngại ngần gì mà chưa lên Tây Bắc để trải nghiệm mùa vàng và thưởng thức những món ăn tuyệt với từ những hạt cốm xanh non nhỉ. Cùng Halotravel khám phá đặc sản này nhé!
Nội dung chính
Tú Lệ ở đâu?
Mỗi khi nhắc đến Yên Bái chúng ta sẽ nhớ ngay đến những thửa ruộng bậc thang trải dài ở Mùa Cang Chải, nhớ đến Suối khoáng nóng Trạm Tấu. Nhưng ít ai nhớ được Yên Bái còn một địa điểm khá thu hút, khiến cho bao bạn trẻ say mê dó là Thung lũng Tú Lệ.
Thung lũng Tú Lệ rộng gần 3.000ha thuộc huyện Văn Chấn, lọt thỏm dưới 3 dãy núi Khau Phạ, Khau Song và Khau Thán như một bức tranh tươi đẹp của miền “thanh sơn, bích thủy”. Đặc biệt, mỗi khi mùa thu về, cả thung lũng Tú Lệ lại ngập tràn trong hương thơm của những hạt cốm xanh non. Nếu có dịp đi qua từng bản làng nhỏ bạn sẽ ngửi được hương thơm của món xôi nếp, cảnh sinh hoạt gia đình ấm áp và vẻ đẹp bình dị của thiên nhiên đất trời Tây Bắc.
Cốm Tú Lệ có vào tháng mấy?
Cốm Tú Lệ là món quà quê bình dị đến từ những thửa ruộng bậc thang của người dân vùng Tây Bắc. Hạt cốm xanh màu lúa, tròn mây mẩy, vị ngọt bùi và thơm nức mùi lúa non. Khách đường xa có dịp ghé chân ăn thử đặc sản cốm Tây Bắc đều không khỏi nhớ thương hương vị dẻo thơm của món cốm xanh cuốn hút này.
Ảnh: ST
Cứ tháng 9 tháng 10 hằng năm, khi thửa ruộng bậc thang xanh ngả màu vàng của lúa chín, người dân Tú Lệ, Yên Bái lại nô nức chuẩn bị cho mùa cốm mới. Do cốm phải làm từ lúa non, nên mùa thu là mùa duy nhất có cốm. Về với Tú Lệ Yên Bái mùa thu, bạn sẽ được hít hà mùi cốm non thơm dịu dàng cùng tiếng chày đập nhịp nhàng khắp thôn bản.
Cốm Tú Lệ không giống với cốm làng Vòng Hà Nội hay cốm tại nơi khác. Tuy cùng là giống nếp tan nhưng cốm có mùi vị đặc trưng khác hẳn. Nguyên nhân là do được thừa hưởng tinh hoa của đất trời. Khí hậu vùng Tây Bắc quanh năm mát mẻ, chênh lệch biên độ ngày và đêm tương đối lớn. Do đó, lúa ở đây được tích năng lượng cao, mang lại cho hạt cốm một vị thơm ngon xao xuyến lòng người.
Cốm Tú Lệ được làm ra như thế nào?
.Với dân làng, cốm Tú Lệ không chỉ là đặc sản Tây Bắc mà còn là biểu tượng văn hóa. Sống chủ yếu dựa vào nghề nông, ruộng bậc thang và hương cốm luôn ăn sâu trong ký ức của người dân Tú Lệ. Do đó, từng hạt cốm làm ra đều được nâng niu, tỉ mẩn trong từng công đoạn.
Làm cốm không dễ. Từ sớm tinh sương, bà con người Thái đã phải ra đồng lựa lúa. Để có một mẻ cốm ngon, lúa phải còn ngậm sữa. Chưa kể lúa cắt xong phải làm ngay kẻo cốm mất tươi, mất ngon.
@trang.inr
Lúa non sau khi tuốt thật khéo sẽ được đãi qua nước và cho vào rang. Theo dân bản, rang cốm là quan trọng nhất. Muốn cốm thơm ngon phải lựa chảo thật kỹ, bếp lò rang cốm phải dùng củi, nồi phải là nồi gang. Cốm được đảo đều trong lửa nhỏ, sao cho hạt lúa nóng đều nở bung chấu.
Ảnh: Sưu tầm
Lúa rang xong sẽ để nguội rồi đem đi giã. Tuỳ vào độ non của lúa, thời gian giã cốm sẽ khác nhau. Thông thường, khoảng 10 lần đạp chày đảo cốm là xong một mẻ cốm. Cuối cùng, dân bản sẽ dùng sàng lọc cốm và gói vào lá dong để giữ trọn vị thơm tinh hoa của đất trời trong từng hạt ngọc xanh. Làm xong mẻ cốm tươi cũng là lúc trời đã xế chiều.
Vất vả thế, lại không đem lại nhiều giá trị kinh tế. Nhưng dân Tú Lệ làm cốm vì giá trị tinh thần. Khi cốm trở nên nức tiếng gần xa, họ vui lắm. Có người dù ở Đà Nẵng cứ thu lại lặn lội lên Tây Bắc thưởng thức cốm Tú Lệ Tây Bắc. Chỉ vậy thôi là đủ làm ấm lòng người dân Tú Lệ rồi.
Những món ăn ngon được làm từ cốm
Cốm Tú Lệ đã trở thành thương hiệu của Tây Bắc, được xem là thức quà của nhiều người miền xuôi. Từ những hạt cốm xanh non qua bàn tay chế biến của người đồng bào miền núi chúng trở thành những món ăn ngon, nức lòng bao du khách.
Món xôi cốm Tú Lệ
Món xôi cốm dẻo thơm không còn xa lạ với nhiều người dân miền xuôi thế nhưng thưởng thức xôi cốm Tú Lệ lại mang một hương vị hoàn toàn khác biệt. Nhờ sự ưu ái của thiên nhiên, nguồn nước chảy trong vắt của núi rừng đã tạo nên sự riêng biệt trong từng hạt gạo mà không nơi nào có được.
Món xôi cốm có màu xanh, từng hạt xôi cốm dẻo thơm, cắn một miếng bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện của đậu xanh, nước dừa thơm lừng và từng sợi dừa trắng nhỏ phủ đều bên trên không chỉ ngon mà vô cùng bắt mắt.
Ảnh: Sưu tầm
Món chè cốm
Chè cốm cũng là một trong những món ăn ngon mà ta phải kể đến, Món chè được nấu từ những hạt cốm xanh non hòa quyện với hương hoa bưởi nồng vô cùng hấp dẫn. Chè cốm dược nấu cùng ngô nếp, ninh mềm, khi chín múc ra bát rắc lên một ít dừa tươi thái mỏng. Múc một muỗng bạn sẽ nhớ mãi không quên hương vị thanh mát, ngọt bùi của hương cốm đầu mùa này.
Ảnh: Sưu tầm
Món Chả cốm
Vào những ngày trời thu mát mẻ được ngồi bên gia đình ăn món chả cốm rán vàng ươm thơm ngát thì con gì bằng nhỉ. Những hạt cốm xanh non được người dân trộn cùng thịt xay, gia vị và mỡ. Sau đó nặn thành những miếng chả nhỏ cỡ lòng bàn tay. Nhiều người thường cho thêm bộ năng hoặc bột mì để miếng chả có độ ngậy, bóng và thơm hơn. Miếng chả cốm sẽ được hấp qua sau đó chiên vàng trên chảo dầu nóng, khi ăn thái miếng nhỏ vừa miệng ăn cùng với cơm thì còn gì bằng nhỉ.
Ảnh: Sưu tầm
Phượt Tây Bắc mùa thu có gì
Đến với Tây Bắc mùa thu, không chỉ có đặc sản cốm Tú Lệ. Phượt miền núi phía Bắc thời gian này, bạn sẽ bị mê mệt với cánh đồng lúa chín rực rỡ khắp vùng núi đồi Tây Bắc cũng như sắc tím của hoa tam giác mạch mỗi năm chỉ nở một dịp. Hay bạn còn có cơ hội thưởng thức đủ loại của ngon vật lạ như bánh tam giác mạch, thắng cố, rêu nướng…
Ảnh: Sưu tầm
Với những thông tin trên đây bạn đã hiểu thêm về đặc sản cốm Tú Lệ rồi nhỉ. Hãy lên kế hoạch cho chuyến đi sắp tới của mình ngay thôi. Ngoài ra, phượt các tỉnh miền núi phía Bắc mùa này, còn là dịp để bạn chiêm ngưỡng cung đường lúa chín và đồng hoa tam giác mạch nở rộ có 1-0-2. Còn ngại gì mà không xông pha nào các phượt thủ ơi!
Bài viết bạn quan tâm:
